Okulumuza Yeni Başlayan Çocuklarımız İçin Psikoloğumuzun Önerileri

Değeli Velilerimiz;

Yeni eğitim ve öğretim yılına başlamanın heyecanını çocuklarımız kadar sizler de yaşamaktasınız. Mutluluk ve heyecanın yanı sıra her yeni başlangıç biraz kaygı, biraz zorluk ve cevaplanmayı bekleyen bir sürü soru demektir. Bu bülteni çocuklarımızın ve sizlerin "Okula Uyum Süreci"nde zorluk yaşamadan daha rahat bir şekilde geçirmenizi desteklemek amacı ile hazırladım. Keyifli okumalar dilerim. 

Psikolojik Danışman
Özgür AYDIN ULU

Anaokulu, çocuğun ailesinden sonra girdiği ilk sosyal topluluktur. Çocuğun sosyalleşmesinin temeli bu dönemde atılır ve bu nedenle de okulöncesi eğitim çok önemlidir. Çocuk anaokuluna başladığında ilk defa kalabalık bir grubun üyesi olur, yeni deneyimler kazanır, diğer çocuklarla ilişkiler kurar. Bütün bu deneyimler ve yaşantılar çocuğun ileriki yaşamına olumlu yönde katkı sağlar.

 Anaokuluna başlamak hem çocuk hem de ebeveynler için önemli ve aynı zamanda zor bir süreçtir. Çocuk ilk defa ailesinden ayrılacak ve kurallı bir ortamda bulunacak; çocuğun hayatına yeni bir otorite olan öğretmen girecek; öğretmenin ona sevgi ve şefkatle yaklaşmasına rağmen, ondan belli başlı kurallara uymasını bekleyecektir.

Görüldüğü gibi çocuğun hayatında birden fazla yenilik olmaktadır. Böyle bir durumda çocuktan, okula kısa zamanda ayak uydurmasını, bazı çocuklar gibi okula kolay alışmasını, orada çok mutlu olmasını beklemek büyük bir yanlıştır. Bu nedenle yapacağınız ilk şey böyle bir zorluğun olabileceğini ve çocuğunuzun kaygı duyabileceğini kabul etmektir.

Bu süreçte çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamak yapabileceğiniz en büyük yanlış olacaktır. Yeni bir ortamda bulunmaktan dolayı kaygılanan çocuğu başkalarıyla kıyaslamak, ağladığında duygusunu görmezden gelmek çocuğu daha da kaygılandırmak ve korkutmaktan başka bir işe yaramaz. Burada çocuğunuzun ihtiyacı duygularının kovulması değil; duygularının anlaşıldığını hissetmesi ve desteklendiğini bilmektir. Her çocuğun okula uyum sürecinin, çocuğun aile yapısı ve bireysel farklılığı ile ilgili olduğunu unutmamalısınız. 

Uyum sürecinde çocuklar en çok “Burası güvenli bir yer mi?”, “Ben güvende miyim?”, “Bir şeye ihtiyacım olursa kimden yardım alacağım?”, “Annem/Babam ne zaman gelecek?” sorularını merak edeler. Bu soruların cevaplarını mutlaka çocuğa anlayacağı şekilde anlatmalı ve kaygısını azaltmaya çalışmalısınız.

             Okula daha önce devam eden çocuklar da uyum problemi yaşayabilmektedir. Esnek davranılan yaz tatilinde çocukların yatma saati, bilgisayar kullanımları ve yemek düzenleri değişkenlik göstermektedir. Tatil sonrası çocukların okul düzenine tekrar uyum sağlaması için ebeveynlerin yeni düzenlemeler yapmaları gerekmektedir.

ÇOCUĞUNUZUN OKULA RAHAT BİR ŞEKİLDE UYUM SAĞLAMASI İÇİN ÖNERİLER

• Öncelikle anne-baba olarak sizlerin bu konuda kararlı, rahat ve emin davranması çok önemlidir. Sizin en ufak bir güvensizlik ya da tereddüdünüz çocuğunuzun kaygısını şiddetlendirir.

• Çocuğunuzun okulunu, sınıfını görmesini; öğretmeniyle önceden tanışmasını sağlayın.
• İlk günler evden çıkarken kendisine ait bir oyuncak ya da nesneyi okula götürmesine izin verin. Bu, kendini daha güvende hissetmesini sağlar.

• Çocuğunuza okulda güvende olacağını, okulda kendisiyle ilgilenecek bir öğretmeni olacağını, isteklerini öğretmeni ile paylaşabileceğini söyleyerek çocuğunuzun  öğretmenine karşı güven duymasını sağlayın.

• Anaokulunun her gün gidilmesi gereken oyun, arkadaş ve eğitim yeri olduğunu çocuğunuzun anlayacağı bir dil ile anlatınız. Ancak abartılmış ve yanlış bilgi vermekten kaçının.

• Çocuğunuza okuldaki diğer çocukların da aynı kendisi gibi olduğunu, okula başlama zamanı gelen her çocuğun okula gittiğini uygun bir dille anlatın.

• İlk bir iki gün çocuğun yeni ortama güven duyması için öğretmenlerin yönlendirmeleri doğrultusunda okulda belirli bir süre kalabilirsiniz.

• Çocuğunuzun okula başladığı ilk günlerinde bir süre okulda kalın. Ancak bunun ne kadar süreceğini öğretmeni ile birlikte konuşarak çocuğunuza önceden bildirin.

• Anne-baba ve öğretmen işbirliği ve sağlıklı yeterli bir bilgi akışı çocuğun okula uyum süresini kısaltacaktır.

• Çocuk, kimden en kolay ayrılıyorsa anaokuluna onun bırakmasını sağlayın.

• Çocuğunuzu okula bırakırken vedalaşma sürenizi kısa tutun.

• Çocuğunuzu okula bırakıp oradan ayrılırken ona mutlaka “hoşça kal” deyin, habersiz gitmeyin.

• Çocuğunuzu kimin ve ne zaman okuldan alacağını çocuğunuzun anlayabileceği bir şekilde anlatın ve okuldan alırken gecikmeyin. Unutmayın; birkaç dakikalık gecikme onlara çok uzun gelebilir.

• Okul çıkışında çocuğunuza zaman ayırın. Okuldan sonra sizi özlemiş olabileceğini hatırlayın.

• Çocuğunuzu okuldan aldığınızda, ya da işten eve geldiğinizde size okulda gün boyunca yaşadıklarını anlatması için zaman verin. Anlatmak istemiyorsa zorlamayın.
• Çocuklar ilk günlerde okuldan sonra acıkırlar. Heyecandan yiyemediği öğlen yemeğinin yerine meyve gibi hafif bir şeyler atıştırmasını sağlayın.

• Okulun ilk günlerinde akşam yemeği yiyemeyecek kadar yorgun olabilirler. Öğlen hiç uyumamışçasına erken uykuya gidebilirler. Bu durum zamanla düzelecektir.
• Okulun ilk günlerinde çocuklarınıza esnek davranın. Çocuklar okula alışıncaya kadar yorgun ve aksi olabilir. Ancak önemli aile kurallarınızı çiğnetmeyin. 

• Çocuğunuzun okula uyumu ve okulda öğrendikleri ile ilgili çok fazla beklenti içine girmeyin. Yeni bir şey öğrenmek zaman alır ve çocukların öğrenme hızları birbirlerinden farklıdır. Cesaretlendirerek, ilgi göstererek onlara yardımcı olun.

• Bazı çocuklar okulun ilk günlerinde uyum güçlüğü göstermezken birkaç hafta sonra  okula gitmek istemeyebilirler. Bu durumda endişelenmeyin ve normal düzende okula getirmeye kararlılıkla devam edin. Unutmayın çocuğunuzun eğitiminde rutinin kesintiye uğramaması öğrenmelerine de aynı süreklilikte yansıyacaktır.

• Bu konu ile ilgili paylaşmak istediğiniz herhangi bir durumda bizlerle iletişim kurabilirsiniz.